Onderdeel laten maken zonder 3D-model
✔️ Wij helpen bij de vervanging van technische onderdelen — ook zonder STEP, STL-bestand, CAD-model of werktekening.
Geen bestand? Geen probleem.
Soms draait alles om één onderdeel. Een technisch component is beschadigd, verouderd of simpelweg niet meer leverbaar. En dan blijkt: er is geen werktekening, geen CAD-bestand, geen STEP-file. Alleen het fysieke object — of soms zelfs alleen een foto met globale maatvoering.
Toch moet dat onderdeel zo snel mogelijk vervangen worden. Want stilstand kost tijd, geld en operationele druk.
PartIQ, gevestigd in regio Rotterdam, is gespecialiseerd in reverse engineering van onderdelen zonder beschikbaar CAD-model. We reconstrueren het fysieke object digitaal, optimaliseren het ontwerp voor 3D-printproductie, en leveren een reproduceerbaar eindresultaat — functioneel gelijkwaardig of zelfs beter dan het origineel.
Onderdeel namaken zonder CAD?
Wij reconstrueren technische onderdelen vanaf een fysiek object — zonder dat een CAD-bestand nodig is. Via reverse engineering en DfAM zorgen we dat je onderdeel maakbaar én reproduceerbaar is.
Wanneer laat je een onderdeel maken zonder werktekening of digitaal spoor?
We ontvangen regelmatig aanvragen in situaties zoals:
-
“We beschikken alleen nog over het fysieke onderdeel — er is geen model of digitale versie.”
-
“Het oorspronkelijke STEP-, STL- of CAD-bestand is niet (meer) beschikbaar.”
-
“De originele leverancier (OEM) is niet langer actief of levert niet in kleine volumes.”
-
“Het onderdeel moet opnieuw geproduceerd worden, maar wel in beperkte oplage, zonder hoge kosten of complexe tooling.”
-
“Het huidige onderdeel bestaat uit meerdere losse delen — die willen we vereenvoudigen of samenvoegen.”
Hoe werkt digitale reconstructie zonder CAD model in de praktijk?
Benieuwd hoe PartIQ een technisch onderdeel reconstrueert zonder tekening of digitaal model?
Deze SlideShare laat stap voor stap zien hoe wij onderdelen analyseren, digitaliseren en geschikt maken voor 3D-printproductie — zelfs als er alleen een fysiek object of foto beschikbaar is.
Je ziet:
-
Hoe we starten bij de functie, niet bij het bestand
-
Hoe reverse engineering en DfAM samenkomen in één aanpak
-
Voor welke toepassingen onze methode geschikt is
-
Wat het je concreet oplevert: snelheid, betrouwbaarheid en reproduceerbaarheid
▶️ Bekijk de presentatie hier:
Reverse engineering: wanneer en waarom?
Reverse engineering is dé methode om onderdelen te reproduceren als er geen model, tekening of digitaal bestand meer is. Dat doen we voor bedrijven in heel Nederland — met name in regio Rotterdam, waar veel van onze klanten actief zijn in productie, onderhoud en engineering. Wij reverse engineeren technische onderdelen vanaf een fysiek object, en reconstrueren deze digitaal voor nauwkeurige 3D-printproductie.
Of het nu gaat om een metalen steunplaat, een kunststof behuizing of een beugel met complexe passing: met onze aanpak is elk onderdeel reproduceerbaar — ook als het origineel nooit digitaal is vastgelegd.
➕ Meer weten over reverse engineering en hoe wij het fysiek afgeschreven component digitaliseren? Bekijk het verdiepende artikel over reverse engineering bij PartIQ.
Veelvoorkomende onderdelen die we reconstrueren
We helpen dagelijks met onderdelen waarvan geen tekeningen of bestanden meer bestaan. Denk aan:
-
Tandwielkappen en beschermhoezen – vaak origineel in spuitgiet, nu functioneel vervangbaar in PA12
-
Montageblokken of sensorklemmen – kleine, maar kritische onderdelen die maatvast moeten zijn
-
Afdekkappen, luchtgeleiders of fluid parts – veelvoorkomend in procesinstallaties
-
Adapterflenzen en opvulringen – nodig bij modificaties of niet-standaard aansluitingen
-
Motorsteunen of beugels – soms zwaar belast, dus keuze tussen kunststof of metaal
Deze onderdelen leveren we als enkelstuk of in kleine, reproduceerbare series.
❌ Waarom onderdelen zonder CAD vaak worden afgewezen
Veel leveranciers werken uitsluitend op basis van complete CAD-modellen. Ontbreekt dat, dan stopt het traject.
Daarnaast:
-
Beperken veel aanbieders zich tot hun eigen machinepark
-
Denken ze vanuit productiecapaciteit, niet vanuit functionele toepassing
-
Wordt technische beoordeling vaak overgeslagen — met risico op slechte pasvorm of ongeschikte materiaalkeuze
✅ PartIQ werkt fundamenteel anders
Wij starten bij de functie van het onderdeel. Wat moet het doen? Waar moet het in passen? Welke toleranties, krachten en omgevingseisen spelen mee?
Pas daarna bepalen we of 3D-printen logisch én haalbaar is. Zo voorkomen we foutieve aannames, faalkosten en vertraging.
Typische situaties per sector
Veel van onze projecten komen van technische bedrijven in regio Rotterdam — actief in procesindustrie, voertuigmodificatie en machinebouw. Reverse engineering zonder tekening komt voor in allerlei branches, een kort overzicht:
🔧 Machinebouw
Verouderde machines draaien nog, maar onderdelen zijn niet meer verkrijgbaar. Wij maken deze reproduceerbaar — ook als reservedelen. Veel van deze projecten komen van machinebouwers in regio Rotterdam en omliggende industriegebieden.
🚛 Voertuigspecials & modificaties
Klanten hebben ooit een onderdeel aangepast (zoals een wielnaaf of steunplaat), maar nooit vastgelegd. Wij leveren een stevig, pasvorm-kloppend alternatief.
🌾 Landbouwtechniek
Lokale monteurs hebben onderdelen ooit handmatig aangepast. Wij maken er een schaalbare, reproduceerbare versie van.
🍽️ Procesindustrie (food & chemie)
Delen zoals vloeistofgeleiders of producthouders slijten of vervormen. Wij vervangen ze in PA of SS316L, met food-grade printkwaliteit.
🎓 Onderwijs & R&D
Prototypes, testdelen of opstellingen hebben vaak geen documentatie. Wij reconstrueren wat er is — en maken het schaalbaar.
🔍 Stap 1 – Intake & beoordeling
Voordat we starten met engineering, willen we eerst zeker weten dat dit technisch én economisch de juiste stap is. Zo voorkom je onnodige kosten en weet je vooraf precies waar je aan toe bent. Je levert een fysiek onderdeel aan — of een schets, scan of visuele referentie — samen met intakegegevens over de toepassing. Wij analyseren:
-
De technische functie en toepassing
-
Kritieke toleranties, afmetingen en belastingen
-
Of 3D-printen technisch én economisch zinvol is
Dit doen we met behulp van onze Fit & Design Check, onze beproefde methode om snel te achterhalen of we toegevoegde waarde kunnen leveren voor jouw project. Dit verloopt in twee stappen:
🧠 Fit & Design Check: kern van onze aanpak
✅ Fit Check – Moet je dit onderdeel überhaupt (willen) 3D-printen?
-
Algemene geometrie en formaat
-
Gevraagde volume - enkelstuk, kleine serie of groter?
-
Materiaalbeschikbaarheid, kosten en doorlooptijd t.o.v. jouw planning
-
Technische waarde binnen jouw proces of keten
➡️ Soms blijkt al na de Fit check dat een conventionele oplossing beter past. Dan zeggen we dat ook eerlijk — zodat jij geen tijd of geld verspilt.
✅ Design Check – Kunnen we het foutloos en reproduceerbaar printen?
-
Kritieke functies en belastingsprofiel
-
Wanddiktes, vervormingsrisico’s, ondersteuningsbehoefte
-
Noodzaak voor nabewerking of inserts
Alleen als beide checks positief zijn, gaan we verder naar Stap 2. Zo voorkomen we faalkosten, fouten en vertraging in latere fases.
📌 Twijfel je of jouw onderdeel geschikt is? Vraag gratis de PartIQ Scan aan en ontvang binnen 1 werkdag een inhoudelijke indicatie van onze specialisten.
Technische beoordeling: hoe we keuzes maken
Reverse engineering vraagt méér dan nameten en printen. Bij elk project beoordelen we:
-
Passing & functie – moet het schuiven, klemmen of vrij lopen?
-
Belastingsprofiel – is het statisch, dynamisch, torsiegevoelig?
-
Toleranties & vervorming – is er krimp of nawerking nodig?
-
Montageomgeving – hitte, vocht, chemicaliën of voedselcontact?
-
Reproduceerbaarheid – moet het later herhaalbaar zijn?
🔧 Reverse engineering van onderdelen – stap 2 in ons traject
Als de Fit & Design check voldoende aantonen dat 3D-printen waardevol en haalbaar is, gaan we verder met de daadwerkelijke reconstructie en optimalisatie. Reverse engineering is onze kerncompetentie. Of je nu een versleten metalen steun, een kunststof behuizing of een complexe montageplaat hebt — wij reverse engineeren het onderdeel op basis van fysieke input. We reconstrueren het digitaal, optimaliseren waar nodig (via DfAM), en zorgen dat je een maakbaar, reproduceerbaar eindresultaat ontvangt. Zonder CAD? Geen probleem
🔍 Van fysiek naar digitaal
Afhankelijk van de situatie hebben we diverse opties of een combinatie van deze opties:
-
Fysieke metingen – met schuifmaat of referentieobject
-
3D-scan – optioneel bij complexe vormen
-
Engineering en DfAM
Waar staat DfAM precies voor en wat heb ik eraan?
⚙️ Design for Additive Manufacturing (DfAM)
DfAM — Design for Additive Manufacturing — is het gericht ontwerpen van onderdelen voor 3D-printtechnologie. In plaats van bestaande geometrie te kopiëren, optimaliseren we het onderdeel op basis van functie, belasting, omgeving en printtechniek.
Deze aanpak resulteert in onderdelen die:
-
technisch betrouwbaarder zijn (sterker, stijver, lichter),
-
kostenefficiënter geproduceerd kunnen worden (minder materiaal, kortere doorlooptijd),
-
en reproduceerbaar zijn binnen jouw proces of toeleverketen.
De DfAM Staircase
Bij PartIQ passen we de internationaal erkende DfAM Staircase toe: een model dat laat zien hoe ontwerpoptimalisatie stapsgewijs meer voordeel oplevert binnen additive manufacturing.
De vier niveaus:
-
Rapid Prototyping & Tooling
Snel functionele testdelen of hulpstukken produceren. -
Direct Part Replacement
Een-op-een vervanging van een bestaand onderdeel zonder redesign. -
Part Consolidation
Meerdere onderdelen integreren tot één printbaar geheel — minder montage, hogere betrouwbaarheid. -
DfAM-Optimised Design
Volledig herontwerp met interne structuren of geometrieën die alleen via 3D-print mogelijk zijn.
Hoe hoger op de staircase, hoe groter het potentieel voor verbetering in prestaties, assemblage-efficiëntie en kostprijs.
✅ Wat betekent dit voor jouw project?
Onze engineers bepalen feitelijk al bij de Fit & Design check per onderdeel welk DfAM-niveau het meeste oplevert — zowel technisch als economisch. Dat betekent:
-
Geen onnodig complexe onderdelen
-
Geen kostbare trial-and-error
-
Wel een betrouwbaar, kostenefficiënt en reproduceerbaar eindresultaat
DfAM is bij PartIQ geen extra stap, maar een integraal onderdeel van het ontwerp- en productietraject.
➕ Meer weten over DfAM en hoe wij jouw ontwerp beoordelen op printbaarheid? Bekijk het verdiepende artikel over 3D-model optimalisatie.
🎥 Wat betekent DfAM in de praktijk? Deze video laat dit goed zien.
Video 1: Design for Additive Manufacturing (DfAM) uitgelegd: hoe PartIQ onderdelen ontwerpt voor optimale prestaties, reproduceerbaarheid en printbaarheid.
Stap 3 – Productie & herhaalbaarheid
Na goedkeuring produceren we het onderdeel via ons netwerk van gecertificeerde printpartners.
Materiaalkeuze: altijd functiegedreven
We kiezen niet “wat de printer aankan”, maar wat past bij jouw technische eisen:
-
PA12 (SLS) – sterk, maatvast, ideaal voor afdekkappen en functionele onderdelen
-
PA12 GF/CF – met glas- of koolstofvezel voor meer stijfheid of sterkte
-
AlSi10Mg – lichtgewicht aluminiumlegering, geschikt voor technische montage
-
SS316L – roestvast staal, geschikt voor food, chemie of vochtige omgevingen
We houden rekening met:
-
Nabewerkingen – zoals passtukken, schroefdraad, inserts of vapor smoothing
-
Printoriëntatie – i.v.m. sterkte of maatnauwkeurigheid
-
Levertijd & schaalbaarheid – enkelstuks of herhaalseries
🔁 PartIQ-ID: herhaalbaar en traceerbaar
Elk onderdeel krijgt een PartIQ-ID, zodat je bij herhaalopdrachten niets opnieuw hoeft aan te leveren.
Afbeelding 1: het defecte onderdeel, met alleen deze visuele informatie als basis.
Afbeelding 2: reverse engineered CAD-model: één-op-één replica, klaar voor reproduceerbare 3D-print.
✅ In de praktijk: steun zonder bestand
Een transportklant had een defecte metalen compressorsteun. Geen tekening, geen bestand — alleen wat visueel materiaal als input. De vraag: kan dit onderdeel nauwkeurig worden gerepliceerd zonder bronbestanden? Ja, dat kan.
Voor reconstructie:
🛠️ Onze aanpak
In dit geval ging het om een directe reconstructie zonder herontwerp. We:
-
Analyseerden het onderdeel op maatvoering, vorm en functionele vlakken
-
Vochten referentiematen af op basis van foto’s en fysiek object
-
Maakten een precies gerepliceerd CAD-model voor 3D-printproductie
Er werd géén functionele redesign toegepast; het doel was een één-op-één vervanging.
Render van het gereconstrueerde model:
🎯 Resultaat
Het onderdeel is volledig digitaal gereconstrueerd en klaar voor productie. Dankzij de toegepaste reverse engineering:
-
Is het onderdeel zonder extra engineering direct printbaar
-
Kan de klant eenvoudig herhaalopdrachten plaatsen via een PartIQ-ID
-
Is toekomstbestendigheid geborgd, ondanks het ontbreken van originele documentatie
❓ Veelgestelde vragen
Kan ik ook een beschadigd onderdeel laten maken?
Ja. We reconstrueren ook vanaf versleten of incomplete onderdelen, via metingen, foto’s en engineering.
Welke materialen gebruiken jullie?
Industriële kunststoffen (PA12, GF/CF) en metalen (AlSi10Mg, SS316L).